O apelido paterno deixa de ter preferencia

O apelido paterno deixará definitivamente de ter preferencia sobre o materno á hora de inscribir a un recén nado a partir deste venres 30 de xuño, de forma que os pais terán que poñerse de acordo na orde.

Se non se fai constar a orde, ou ben os proxenitores están en desacordo, transcorrido o prazo de tres días será o propio encargado do Rexistro Civil quen estableza devandita orde atendendo ao interese superior do menor, pero non poñendo por defecto o do pai, como se facía ata agora.

A Dirección Xeral dos Rexistros e do Notariado entende que os encargados do Rexistro Civil están "preparados" para aplicar a reforma e prevé que "na maioría dos casos" serán os proxenitores os que acordarán a orde de transmisión dos apelidos antes da inscrición rexistral, igual que viña sucedendo ata agora, segundo informaron a Europa Press fontes do Ministerio de Xustiza.

As mesmas fontes aseguran que esta modificación constitúe "un elemento modernizador que busca a absoluta igualdade entre proxenitores" e engaden que, por este motivo, propiciouse a súa entrada en vigor.

CRITERIOS

En caso de dúbidas entre os proxenitores, a Dirección Xeral dos Rexistros e do Notariado lembra que o seu criterio para establecer a orde é: evitar cacofonías, combinacións malsonantes ou contrarias ao decoro, que o primeiro apelido poida inducir a confusión cun nome propio ou coa identidade doutra persoa con fama de notoria relevancia negativa, ou que se poida dar preferencia a un apelido que resulte infrecuente segundo o Instituto Nacional de Estatística.

Neste sentido, a letrada Anna Salort, especialista en Dereito de Familia e Dereito Civil de ABA Avogadas, aconsellou aos pais que se poñan de acordo no prazo establecido antes de que a decisión a tome unha terceira persoa.

Desde o ano 2000 permítese inscribir ao neno co apelido da nai en primeiro lugar, se os pais envían unha solicitude ao Xuíz encargado do Rexistro Civil e unha declaración de mutuo acordo sobre o cambio na orde dos apelidos. Aínda que, en caso de non existir consenso, dábase preferencia por defecto ao apelido paterno.

A orde dos apelidos establecido para a primeira inscrición de nacemento determinará a orde para a inscrición dos posteriores.

A comezos do mes de xuño, o Pleno do Senado decidiu prorrogar un ano, ata xuño de 2018, a entrada en vigor da reforma do Rexistro Civil pola "complexidade e o cambio absoluto" respecto ao modelo anterior, co obxectivo de ter tempo suficiente para adaptarse desde o punto de vista estrutural e organizativo, así como tecnolóxico.

Aínda que, o pasado 14 de xuño todos os grupos parlamentarios do Senado acordaron excluír o artigo sobre a orde dos apelidos da 'vacatio legis' dun ano imposta ao resto de modificacións do Código Civil e do Rexistro Civil que acompañan esta normativa, polo que finalmente, este artigo entrará en vigor este venres.

FEMINISTAS: "UN AVANCE CARA Á IGUALDADE"

As asociacións de mulleres celebraron que entre en vigor esta modificación porque consideran que se trata dun avance en favor da igualdade que ademais supera tradicións "sexistas".

Neste sentido, a presidenta de Fundación Mulleres, Marisa Soleto, apuntou a Europa Press que esta medida "axuda a equilibrar a posición de ambos os proxenitores", máis aló da "tradición". Ademais, puxo de manifesto que nun contexto no que non só se celebran matrimonios entre persoas de distinto sexo senón tamén homosexuais, "xa non parecía ser moi recomendable esa preferencia masculina".

Pola súa banda, a presidenta de Mulleres Progresistas, Yolanda Besteiro, engadiu que é unha medida "acorde coa realidade dos tempos". "É un avance cara á igualdade, non había ningunha razón que xustificase a prevalencia do apelido do pai mais alá da tradición sexista", resolveu.

MAIOR ESFORZO PARA OS XENEALOXISTAS

Pola súa banda, en canto a como pode afectar esta modificación á xenealoxía, é dicir, á hora de investigar sobre os antepasados dunha persoa, o catedrático de Historia do Dereito e das Institucións na UNED, Javier Alvarado, precisou en declaracións a Europa Press que o cambio normativo "non necesariamente implicará problemas insuperables" máis aló dun maior esforzo e estudo.

"Unicamente, os xenealoxistas deberán ter en conta as previsións legais. Isto require dun maior esforzo e estudo, pero non é unha dificultade que non poida sortear un especialista", asegurou.