Europa, En Marche...!

A vitoria de Emmanuel Macron nas presidenciais francesas foi neta e inapelable. Pouco máis dunha cuarta parte dos electores con dereito ao voto non quixeron participar, moitos deles seguindo a consigna da esquerda "insumisa" de Jean-Luc Mélenchon. A porcentaxe de abstención foi a maior das últimas décadas. Pero case dúas terceiras partes dos votos foron a Macron. A lección de responsabilidade republicana ofrecida pola maioría dos electores franceses é un exemplo para o resto dos pobos do Vello Continente. Reforza, máis que nunca, a convicción cidadá na fortaleza das tres vigas mestras da civilización moderna europea: "Libertè, egalitè, fraternitè".

Fai apenas tres meses Macron era case descoñecido alén das fronteiras galas. Para as páxinas deste diario dixital preparei entón un artigo de opinión, cuxo título sintetizaba o propósito do mesmo: "Macron, esperanza branca". Aludíase con tal expresión a unha situación que moitos consideran anómala ou indesexable, esperando que alguén puidese superala cunha actuación intelixente, fulminante e contundente.

A aparición dun "outsider" gañador fíxose realidade coa vitoria de Macron. Pero o que se validou é o desexo xeneralizado dos franceses por evitar o antieuropeísmo xenófobo e parafascista da súa adversaria, a derrotada Marine Le Pen. E iso son grandes noticias para Europa e o seu proxecto de unificación.

Fronte os negros presaxios e os reveses para a unidade continental articulado por un populismo nacionalista que parecía imparable, hoxe os europeístas congratulámonos coa vitoria de Macron. El é un estandarte da rebelión contra o pesimismo e a revitalización das nosas crenzas e valores continentais. E é a reacción, sobre todo e ante outras consideracións, contra todos aqueles que pretenden facer naufragar ao proxecto político da Europeización.

O abandono da Unión Europea auspiciado polos conservadores que estrañan o Imperio Británico, apenas disimula a loita inmisericorde dunha líder menor. Theresa May pretende conservar o poder do goberno retomando os votos prestados ao episódico UKIP de Nigel Farage e lacerando a desorientación do Partido Laborista e o seu contestado xefe de filas, Jeremy Corbyn. Dirase que no duro oficio da política, todo (case) vale co finalidade de acceder ao poder do goberno e conservalo. É esta unha guía de actuación que intensificaron nos últimos tempos --e con distinta fortuna-- os partidos "tradicionais" e os seus dirixentes de dereita e esquerda. Pero tal conduta de voo baixo é só funcional cando a pugna polo poder se concentra no empequenecido armazón institucional do moderno estado-nación. Agora o que se dirime é outra cousa.

A construción política de Europa é fatiga de amplo e longo percorrido. Deben superarse seculares reticencias e ata odios aniñados no imaxinario dos distintos pobos europeos. A división ideolóxica non é tanto respecto ao asunto táctico do cortopracismo polas poltronas institucionais. É sobre a visión estratéxica pola Europeización nun prazo máis dilatado de tempo.

Sen solución de continuidade, e moi a curto prazo, proseguirase a confrontación electoral das distintas formacións políticas francesas. Non será baladí o resultado resultante das eleccións lexislativas do 11 e 18 de xuño. As loitas recrudeceranse entre os distintos candidatos do vello sistema de partidos, e indagaranse alianzas cos candidatos inéditos da plataforma de Macron. As propias hostes da derrotada Le Pen confían en obter unha visible representación parlamentaria.

Pero o 8 de maio é o día da Vitoria en Europa. Lémbrese que un día coma hoxe en 1945, o mariscal alemán Wilhelm Keitel asinou a rendición incondicional da Wehrmacht nazi. Unha feliz celebración no calendario francés e europeo que fai coincidir nunha mesma data o triunfo do europeísmo activo e positivo de Macron coa derrota do totalitarismo personificado en Hitler. Un totalitarismo que contou en Francia coa colaboración do réxime de Vichy (1940-44) tan estrañado por non poucos votantes de Le Pen.

Fronte aos intentos hexemónicos anglo-norteamericanos, Macron está cargado de razón cando sostén que nos tempos que corren a única soberanía posible é a europea: "É a única alternativa para facer fronte a incertezas globais, os desafíos climáticos e as ameazas terroristas". Europa necesita do pulso vigoroso de Francia e Alemaña. Macron é partidario dun acordo estable con Alemaña. A súa valentía para propoñer un eixo franco-alemán fundaméntese na convicción de que os dous países pouco poden facer por libre e individualmente: "É necesario que Francia asuma as súas responsabilidades sobre o plan económico e orzamentario e acometa as reformas debidas. Despois, Alemaña debe acompañarnos con máis investimentos e un relanzamento da zona euro".

Coa súa espléndida posta en escena, Macron é expoñente da paixón polo coñecemento e a innovación característica da civilización europea. É iso un recurso importante para apontoar unha unión política respectuosa co impulso creador e vital continental (élan vital). Tal empuxe debe ser concordante co noso modelo socioeconómico e de Estado de Benestar e, en especial, co despregamento dun futuro produtivo baseado na sustentabilidade e a creación de valor engadido. Á marxe de consideracións conxunturais, a Europa social necesita dunha visión que domeñe a capacidade inhibidora dos nacionalismos estatalistas e as súas visións particularistas fronte ao interese común europeo.

Tras a freada ao antieuropeísmo de Geert Wilders o pasado 15 de marzo nas eleccións holandesas, un dos dous países centrais de Europa gañou o segundo 'match-point' exposto polos inimigos da Europa política. Foi na propia patria dos pais europeos, Robert Schumann e Jean Monnet. Confiemos que a gran cita electoral alemá do próximo 24 de setembro complete a aspiración de conseguir unha 'unha unión sen cesar máis estreita entre os países europeos'. Europa, en marche...!

Artigo publicado orixinalmente en PressDigital.