Propoñen que a Xunta xestione de forma directa os Concellos de alta montaña

A xestión directa por parte da Xunta é a solución que ofrecen os estudiosos Melchor Fernández e David Peón, nun novo traballo de Foro Económico de Galicia, para poñer freo á despoblación dos concellos galegos de alta montaña.

No seu estudo, presentado este xoves en rolda de prensa, os autores dividen a comunidade en tres áreas: o Eixo Atlántico, a Galicia central e a de alta montaña.

Tras unha análise da súa situación no que constatan a existencia dunha sociedade avellentada e en declive, Fernández e Peón propoñen medidas de actuación para a primeira zona, que equiparan coa cidade "única" de Galicia; para outra parte, a do centro, que debe recuperar poboación en base a unha actividade agrogandeira de calidade e con servizos; e para a alta montaña, na que ven máis serios os problemas de despoboamento.

En concreto, para esta última, apostan pola xestión directa de boa parte dos municipios por parte da Xunta. "Debemos asumir a responsabilidade como patrimonio de todos", destacou David Peón, do departamento de economía financeira e contabilidade da Universidade da Coruña.

Nas serras orientais, avogan por unha ordenación do territorio planificada "desde arriba", na que se identifiquen e sosteñan "nodos críticos" no equilibrio territorial.

Melchor Fernández, do grupo de análise e modelización económica da Universidade de Santiago de Compostela, chamou a atención sobre os "tremendos desequilibrios" que han de afrontar as autoridades galegas, e sobre a necesidade de "máis cultura" neste ámbito.

Ao seu xuízo, ademais, criterios de tipo ambiental, histórico ou patrimonial "poderían determinar tamén que conxuntos arquitectónicos ou poboacións interesa manter".

No que respecta a política económica, cren que a alta montaña "pode ser tamén fonte de riqueza e marca de país, como xa o é noutras rexións de Europa".

Así mesmo, segundo o informe, "tería sentido" unha especialización intelixente en sectores como o forestal, gandeiro, vitivinícola e outros. Por último, consideran que o turismo rural "sería unha industria complementaria".

EIXO ATLÁNTICO

No caso do Eixo Atlántico, lembran a necesaria cooperación entre portos e aeroportos, das tres universidades e o desenvolvemento das áreas metropolitanas.

En materia de política económica, o estudo chama a "escapar da visión de país periférico" e profundar na relación co norte de Portugal para configurar "un polo demográfico e económico".

GALICIA CENTRAL

Para a Galicia central, suxiren mellorar a conectividade entre nodos e a mobilidade, para o que sinalan dous tipos de alternativas. A primeira, a referida a estratexias cooperativas "2+2=5", entre núcleos veciños. Exemplos desta opción son Cee-Corcubión, Quiroga-Ribas de Sil e Verín-Monterrei.

Unha segunda vía é a do núcleo consolidado, en busca do aumento de frecuencias e fomento de desprazamentos "compartindo equipamentos e desenvolvendo vías de conexión de distinto tipo, non só rodoviarias". O obxectivo, en resumo, é crear en cada nodo unha "unidade de mercado e servizos".

Outras medidas para este espazo son a redefinición da estrutura territorial, para o que expoñen a potenciación dos incentivos socioeconómicos a a natalidade "acoutándoos aos concellos da Galicia central e alta montaña".

Tamén recomendan a vinculación das ofertas de emprego público á natalidade e empadroamento e matriculación dos fillos en centros desas localidades.

PRESTACIÓN DE SERVIZOS

A maiores, o traballo recolle propostas de intervención na prestación de servizos, como a creación dunha rede de infraestruturas de usos múltiples e o fomento da atención a domicilio.

Tamén aconsellan a potenciación da interconexión telemática, a mellora do sistema de información e a conversión en prioridade das actividades de prevención --alimentación, actividade física, educación e participación social--, así como a visibilización e o recoñecemento social da discapacidade e a dependencia no medio rural.