Galicia era poderosa e influente durante o reinado de Alfonso X, demustra un estudo

A pesar da evidente predilección de Alfonso X polos territorios do sur, especialmente Sevilla, este libro mostra que Galicia seguiu sendo un dos reinos máis importantes para a Coroa, mesmo economicamente. 

O uso literario da lingua galega foi en moitas ocasións, ademais das claves afectivas ou persoais que contribúen a explicar o seu uso, un recurso político.

Galicia tivo poder e presenza durante o reinado de Alfonso X. Unha nova publicación monográfica impulsada polo Consello da Cultura Galega cuestiona o suposto declive que viviu o territorio galego na Baixa Idade Media da man de diversos especialistas que buscan desmontar o paradigma predominante nos estudos deste período.

O traballo 'Galicia non tempo de Afonso X' estivo coordinado polo experto medievalista Simon Doubleday e José Miguel de Andrade e foi presentado este martes en rolda de prensa da man da presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez, e parte do elenco de colaboradores nesta publicación.

SÉCULOS ESCUROS
Os estudos que abordan a historia da época medieval sitúan o ano 1230 como o arranque da marxinación política de Galicia, a partir da unión dos reinos de Galicia-León e Castela baixo o reinado de Fernando III.

Este suposto canon considera que esta marxinación potenciouse aínda máis coa chegada de Alfonso X ao poder, cuestión que este novo monográfico pretende desmentir. O monarca, en efecto, "nunca pisou" territorio galego, pero si tivo unha importante relación coa súa historia e cultura, segundo lembran os coordinadores.

PODER MILITAR
Alfonso X manifestou unha evidente preferencia polo sur da Península, pero Galicia cumpriu un importante papel a través da implicación da súa nobreza nas campañas militares da fronteira andalusí e no proceso de reorganización social e de colonización.

Doutra banda, Galicia estivo baixo o marco lexislativo do monarca co 'Espéculo', as 'Partidas' e o 'Foro Real', que levou á creación de Portos de Galicia e burgos reais como o de Pontedeme, con diversos funcionarios galegos.

IMPORTANCIA CULTURAL
A gran contribución, con todo, realizouse a través do ámbito cultural. O monarca, segundo lembra o CCG, foi oun pioneiro na divulgación do coñecemento como forza de transformación social, o que lle levou a un enfrontamento con nobres ou co clero do seu tempo.

Na súa obra e traxectoria destacou ao elección do galego, lingua de prestixio na lírica, para elaborar os códices das 'Cantigas de Santa María'. Todo iso enmárcase "nun proxecto político e cultural máis amplo", indica Henrique Monteagudo (un dos colaboradores), para reforzar o seu papel ante a aristocracia e a Igrexa.

O monarca preséntase nos seus textos como mediador entre Deus e a Terra e sérvese das linguas romances para chegar á sociedade, evidenciando xa un antagonismo coa Iglesia (dominaba o latín e a cultura escrita). Ao servirse deste idioma, Alfonso X serviuse dun equipo de expertos cunha importante presenza de galegos, o que potencia aínda máis os seus vínculos con este territorio e o peso de Galicia para promover o prestixio do seu proxecto.

Outra das colaboradoras, Diana Pelaz, achegou novidades sobre a influencia e a axenda das mulleres na familia real, que actuaban como negociadores e diplomáticas entre diferentes reinos e contaban con importantes cotas de poder e influencia

Este monográfico, que xa está dispoñible para a súa consulta 'en liña' na web da institución, enmárcase no peche das iniciativas conmemorativas polos 800 anos do nacemento do monarca, entre as que se atopa unha mostra itinerante que percorreu o territorio e que o CCG busca levar a Italia e a Brasil.