Algunhas das proxeccións con retranca que puxeron de moda en toda España a un barrio de Compostela

O coronavirus puxo de moda á fachada do número 22 da Rúa dúas Concheiros. Este edificio compostelán volveuse todo un fenómeno en redes sociais grazas ao enxeño dos seus veciños da beirarrúa de en fronte, a Escola Unitaria do barrio de San Pedro. 

A retranca, selo dos proxectistas e elemento idiosincrático dos galegos e galegas, está a sacar máis dun sorriso nestes tempos de confinamento, onde o entretemento chega ás casas a través de iniciativas virales como esta.

Cada día unha frase que esconde un xiro que inevitablemente fai pensar ao lector. Cargados de ironía, crítica social e política e ata certo punto algo macabras, as proxeccións pódense ver na conta da Escola Unitaria nas súas redes sociais.

"Somos dos que pensamos que a letra non entra con sangue, senón con retranca", comentaba hai uns días para Europa Press María Von Touceda, compostelá residente en Cantabria e unha das responsables das proxeccións nos Concheiros. "Aínda que se fan proxeccións noutros lugares de España, as nosas teñen as frases máis potentes. E ademais poñen en valor Santiago. Porque parece que é en Madrid onde se fai todo o máis interesante e nós facémolo desde aquí, desde a periferia", asegura.

Cando se oculta o sol é o momento no que se proxecta o enxeño no número 22, do que agora está pendente todo internet. A pesar da fama que lles reportou Twitter, na Escola seguen fieis ás súas raíces, xa que moitos piden que as mensaxes se fagan máis universais e deixen de lado o galego para proxectar as súas lemas en castelán. “É galego, non chinés”, argumentan os proxectistas para apoiar a súa decisión de manter os eslóganes na súa lingua nai.

CRÍTICAS E APOIO

Con todo, a acidez das súas frases non foron ben acollidas por algúns, especialmente entre “os poderosos”. Segundo El Correo Gallego, algúns veciños quéixanse das mensaxes e advirten que desde o Goberno municipal tomaranse medidas. Con todo, a constante entre a cidadanía é o apoio que reciben as proxeccións, que supoñen unha bocanada de ánimo para moitos nestes tempos complicados. De feito, o propio xornal foi un dos brancos do seu humor.

O que si recoñecen os propios proxectistas é algún que outro rozamento coas autoridades, que tamén parecen seguir con receo as publicacións que cada día aparecen no número 22.

Con todo, e aínda que o propio alcalde da capital, Sánchez Bugallo, confirmou as queixas veciñais, non situou este episodio máis aló do "capítulo das anécdotas". Nese sentido, o rexedor limitouse a pedir prudencia aos impulsores das mensaxes e expresar a súa "sorpresa" pola "importancia" que algúns están a dar ás proxeccións. "Débese respectar o exercicio da liberdade de expresión", sostivo Bugallo.

"Mentres a xente bótase unhas risas, tamén pode repensar un pouco as cousas que están a pasar. Como as cousas que a xente e os medios poñen polo aire e nós non estamos tan de acordo", advirte María Von Touceda, que si admite algunhas críticas de usuarios polas frases que cargaban contra Amancio Ortega, un dos moitos nomes que aparecen entre as proxeccións e que non fai excepcións á hora de lanzar dardos de retranca. “Felices 79.700 millóns”, proxectaron o pasado sábado, día dos aniversarios de Ortega, ademais de mostrar a súa postura ao redor das doazóns do empresario. “Amancio regaloume un chisqueiro pero rouboume os porros”.

"Coas de Amancio (Ortega) puxéronnos a parir. Pero súanola Amancio. A min especialmente máis porque non vende roupa da miña talla", comenta Touceda, que ademais subliña que hai xente que os acusa de "xerar odio" coas súas expresións. Aínda que "odiar cansa" (algo que expresaron desde o seu proxector), non contemplan a idea de deixalo.

Doutra banda, as proxeccións non beben exclusivamente da crise do coronavirus. A transfobia, a economía ou referencias á noite compostelá (“Se fuches aos baños de Maycar, tranqui que vas saír de esta”) son outros dos paus que tocaron alén do número 22, que cada día dá unha pincelada de humor á actualidade. De momento, parece que polo menos ata o día 26 de abril teremos proxeccións. Quen sabe se durará no tempo, pero as risas xa son eternas.