España: Que país!

O doutor Vela durante o xuízo

Hai anos, concretamente na década dos 80, fíxose enormemente popular en Estados Unidos un humorista chamado YakovSmirnoff. En plena Guerra Fría, este cómico soviético emigrado ao bloque occidental utilizou o humor para ilustrar as diferenzas entre Estados Unidos e a URSS. O seu espectáculo Estados Unidos: Que país! volveuse enormemente popular e as súas bromas aínda son parte do acervo popular estadounidense. Bromas que no show trataban de facer unha radiografía da sociedade yankee e a comunista. O exemplo máis clásico do estilo de Smirnoff é a de: “En Estados Unidos ti ves a tele; na Rusia Soviética a tele veche a ti”.

En España, neste momento, os adaíles da comedia son os integrantes do programa ‘A Vida Moderna’. No seu concepto do que denominan ‘commedia’ non hai sitio para as medias tintas. Todo vale sempre que se diga en clave de humor. En certo xeito, a súa obra tamén calou na sociedade, e non é inusual oír pola rúa a muletilla de “Pai! O de *o que sexa*!” seguido dun “Dille a filla ao pai”.

Transgresores e case por dereito propio voz dos millennials, Ignatius, Quequé e Broncano defenden que o humor non coñece límites e que só os tempos deciden que é aceptable na comedia e que non o é. Por iso, o que era gracioso fai cinco anos, é posible que neste momento sexa visto como algo de mal gusto. Isto é extremadamente perigoso se nos poñemos a pensar no contexto das Redes Sociais, onde parece que todo vale e o que se escribe queda gravado en pedra. E o perigo aumenta se temos en conta que a día de hoxe moitos procesos de selección das empresas rastrexan os perfís dos seus candidatos na redes para saber que escriben, que seguen ou que deixan de seguir, e a partir de aí determinar a validez do suxeito sometido ao escrutinio dos censores.

Todo o publicado nas redes deixa un rastro imperecedoiro e que pode perseguir a unha persoa durante anos, aínda que esa persoa cambiase a súa forma de pensar e no momento da publicación fose moi ignorante de que o que poñía podía ferir sensibilidades. Tristemente, os tweets non prescriben, aínda que afortunadamente a forma de pensar das persoas cambie. O que se prescriben son os delitos, como o do doutor Ver, absolto dos delitos de roubo de bebés a pesar de que a súa participación na rede de tráfico de recentemente nados está constatada. Os 85 anos do acusado pesaron máis que os seus delitos, e a xustiza madrileña ha deixado sen castigo ao home que separou a Inés Madrigal da súa familia biolóxica, a única dos máis de dous mil denunciantes que logrou sentar no banco ao doutor Ver.

Vela está na rúa por uns delitos cometidos entre os anos 60 e 80, os anos nos que Smirnoff estaba de moda. Mentres, moitos twiterosesperan a súa sentenza polas súas ofensas na rede. Ofensas que, a diferenza do tema de roubar bebés, non prescriben, por moito que a sociedade cambiase dun ano para outro, dun mes para outro ou dun día para outro. “Señoría! O dos bebés roubados! – Dille Inés Madrigal e todas as nais que perderon os seus fillos e fillas a mans do doutor Vela á xustiza española”. Unha broma pesada que nin agora nin nunca terá graza.