O mércores comezará en Santiago o xuízo pola traxedia do tren Alvia

O vindeiro mércores 5 de outubro arrinca o xuízo polo accidente ferroviario máis grave da democracia española, o do tren Alvia, que fai nove anos e máis de dous meses provocou 80 mortos e 145 feridos no barrico compostelán de Angrois.

Case unha década despois, sentarán no banco dos acusados o maquinista do tren e o exdirector de seguridade de Adif, aos que a xustiza lles imputa 80 supostos delitos de homicidio, 145 de lesións e un de danos, por imprudencia profesional grave.

Teniendo en cuenta o número de partes acudidas na vista, a Xunta de Galicia habilitou un amplo dispositivo na Cidade de Cultura, co obxectivo de favorecer tanto a presenza dos interesados como a cobertura informativa.

Fiscalía pide catro anos de prisión para o maquinista e o exdirector de seguridade de Adif, do mesmo xeito que a plataforma que representa á maior parte das vítimas do accidente.

O Ministerio Público demanda que o maquinista, Franciso Garzón, sexa inhabilitado para a súa profesión durante o tempo da condena e que o outro acusado, Andrés Cortabitarte, sexa inhabilitado tamén durante o mesmo período para o exercicio de calquera profesión que implique xestión, seguridade ou responsabilidade en infraestruturas ferroviarias.

A reclamación total por danos e prexuízos en materia de responsabilidade civil ascende a uns 57,69 millóns de euros. As persoas e entidades contra as que se dirixe a acción civil dentro do proceso penal son QBE (aseguradora de Renfe), Allianz Global Corporate & Speciality (aseguradora de Adif), Renfe e Adif, o maquinista do tren e o director de seguridade na circulación de Adif no momento dos feitos.

O avogado que defende a Francisco Garzón, o maquista do tren accidentado, solicita a libre absolución, ao entender que "a clave" para que se producise o sinistro está na "carencia dunha análise de risco e medidas de seguridade" na liña entre Ourense e Santiago.

Garzón estivo de baixa por accidente laboral dous anos: desde que se produciu a trajedia, en 2013, ata o 2015, cando se reincorporou a Renfe en tarefas de xestión en talleres de material rodante. Actualmente, hase prexubilado.

Por outra banda, rexeita responsabilidades a defensa do outro acusado, Andrés Cortabitarte, que estaba á fronte da Dirección de Seguridade na Circulación de Adif cando se puxo en servizo a liña, desde 2006 ata 2013, canto tivo lugar o accidente.

Cortabitarte foi recolocado pola empresa pública, pero mantívose en postos de dirección ata maio de 2021, cando presentou a súa renuncia e pasou a ter a categoría de técnico especialista, coa que accedeu á súa praza.
 

UNHA LONGA INSTRUCIÓN

En abril do ano pasado, a Audiencia Provincial da Coruña ratificaba o peche da instrución por parte do xuíz Andrés Lago Louro, que herdou a causa de Luís Aláez, quen no seu día imputou á cúpula de Adif.

Lago Louro deu por primeira vez carpetazo a esta longa investigación, con múltiples atrasos, en outubro de 2015, facéndoo co maquinista como único imputado. Con todo, os maxistrados da Audiencia marcáronlle outro camiño e en decembro de 2018 volveu pechala xa con Garzón e Cortabitarte como presuntos responsables.

Unha denuncia dun extrabajador de Talgo obrigou posteriormente a reabrir a causa, que o instrutor concluíu, xa de maneira definitiva, en setembro de 2020. De xullo de 2021 é o auto de apertura de xuízo oral.
 

A DEFENSA DE GARZÓN E As VÍTIMAS DA TRAXEDIA

Segundo as declaracións do avogado de Garzón, Manuel Prieto, sinala que confía en que "se aclare toda a verdade" e "determínense as causas do accidente". "Que era unha liña carente de análise de risco e sen sistemas de seguridade é a esencia e a causa principal", subliña.

Prieto presentou escrito de defensa na que pide a libre absolución do seu representado e aspira a que esta solicitude poida manterse tras a celebración do xuízo de maneira definitiva.

Jesúz Domínguez, portavoz da asociación de vítimas, fai fincapé en que o que buscan é "que a xente coñeza a verdade" dos sucedido, "a maiores de depurar responsabilidades".

Este luns concéntranse ante o Congreso dos Deputados para esixir a dimisión da exministra de Fomento, Ana Pastor, "polas súas mentiras e manobras de ocultación", despois de que transcendese a carta coa que a actual vicepresidenta segunda da Cámara Baixa adivirtió no seu día á comisaria de Transportes Violeta Bulc en relación coa "gravidade" da publicación dun informe europeo crítico coa investigación oficial do Estado español.
 

O MÉRCORES ARRINCA O XUÍZO

O xuízo dará comezo este próximo mércores, 5 de outubro, ás 9:30 horas coa práctica da acción penal, a cal está previsto que finalice o 10 de febreiro de 2023, segundo informa o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.

Para os tres primeiros días, 5, 6 e 7 de outubro, está prevista a declaración dos dous acusados, ademais do desenvolvemento das cuestións previas.

O inicio da práctica da acción civil está sinalado o 14 de febreiro de 2023. A partir de entón, o 14 de febreiro, resérvanse os martes, mércores e xoves para a proba documental, as conclusións e os informes. Todas as sesións comezarán ás 9:30 horas.

Neste xuízo declararán unha media de 15 testemuñas ao día e tres testemuñas/peritas por sesión, ata un total de 522 testemuñas, 21 testemuñas/peritas e 126 peritos, que foron admitidos polo xulgado.

Algunhas partes como o QBE e o avogado do maquinista presentaron amplicación, a modo de actualización, dos seus informes periciais durante os últimos meses.

O TSXG sinalou que, na maioría dos casos, unha intervención por día de cada un dos peritos que testificarán na acción penal debido á amplitude e complexidade dos seus informes. En canto á acción civil declararán entre cinco e dez por sesión.

María Elena Fernández Currás, maxistrada titular do Xulgado do Penal número 2 de Santiago de Compostela, é a responsable da preparación e celebración do xuízo oral, así como a encargada de ditar sentenza.

En total, hai 446 persoas prexudicadas que reclaman, as cales están agrupadas en 154 acusacións, asistidas por 110 letrados e representadas por 47 procuradores. Hai ademais 53 prexudicados que non están representados por avogado e procurador, polo que a acusación exerceraa, no seu caso, o Ministerio Fiscal.

Estes datos que precisa o TSXG foron recollidos cando as partes presentaron os seus escritos de cualificación. É dicir, antes do auto de apertura de xuízo oral, sen prexuízo de que nos últimos meses produciuse algunha desistencia.