Que son as terapias CAR-T contra o cancro que empezarán a funcionar en Galicia en 2024?

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, trasladou aos responsables das xuntas provinciais da Asociación Española contra o Cancro en Galicia o "compromiso" do Executivo galego para situar á comunidade autónoma á vangarda tanto en atención aos pacientes oncolóxicos como na investigación sobre esta enfermidade.

Así, segundo informa a Xunta con motivo das reunións mantidas por Rueda esta semana cos representantes destas asociacións, con este obxectivo poranse en marcha os novos centros de terapia CAR-T e de protonterapia.

QUE ES E COMO FUNCIONAN As TERAPIAS CART-T CONTRA O CANCRO?
As terapias CART-T son un tipo de terapia xénica na que se modifican xeneticamente os linfocitos T do propio paciente para que ataquen e destrúan células cancerosas. CART-T significa Receptores Antigénicos Quiméricos de Células T, e refírese á creación de células T modificadas que expresan un receptor quimérico que é capaz de recoñecer e atacar células cancerosas.

O proceso da terapia CART-T comeza coa recolección de linfocitos T do paciente mediante unha técnica chamada leucoaféresis. Estes linfocitos T envíanse a un laboratorio onde se modifican xeneticamente para expresar o receptor quimérico. O receptor quimérico está deseñado para recoñecer unha proteína específica que se atopa na superficie das células cancerosas e que non se atopa nas células normais do corpo.

Unha vez que se creou o receptor quimérico, as células T modificadas cultívanse no laboratorio para producir grandes cantidades de células T que expresan o receptor quimérico. Despois, se infunden de volta ao paciente para que ataquen as células cancerosas que expresan o antígeno que recoñece o receptor quimérico.

VANTAXES E RISCOS DOS AVANCES CART-T

As terapias CART-T demostraron ser efectivas no tratamento de certos tipos de cancro, como a leucemia linfoblástica aguda e o linfoma de células B.

Con todo, estas terapias tamén poden ter efectos secundarios graves, como a liberación dunha gran cantidade de citocinas (unha reacción coñecida como "tormenta de citocinas"). A moitos lles sonorá porque é un termo que se utilizou tamén para explicar as mortes moi repentinas nalgúns pacientes de covid-19.

Esa tormenta de citocinas é unha resposta inflamatoria sistémica e pór en perigo a vida do paciente. Por tanto, estas terapias só están dispoñibles en centros especializados e deben ser administradas por profesionais altamente capacitados.

QUE ES A PRONTOTERAPIA NOS TRATAMENTOS DE CANCRO?
A protonterapia é unha forma avanzada de radioterapia que utiliza partículas de protones en lugar de raios X para tratar o cancro. Durante o tratamento, un acelerador de partículas utilízase para acelerar os protones a velocidades moi altas e dirixilos cara ao tumor.

A protonterapia ten algunhas vantaxes sobre a radioterapia convencional de raios X. Os protones poden dirixir con maior precisión ao tumor, o que reduce o dano aos tecidos sans circundantes. Ademais, os protones teñen unha maior capacidade para depositar a súa enerxía na área específica do tumor, o que aumenta a eficacia do tratamento e diminúe o risco de efectos secundarios a longo prazo.

Con todo, a protonterapia aínda é unha técnica relativamente nova e atópase nun estado de desenvolvemento continuo. Debido á complexidade e os altos custos do tratamento, a protonterapia non está dispoñible na maioría dos centros de tratamento de cancro e resérvase para casos específicos nos que se considera que ofrece unha vantaxe clara sobre outros tratamentos de radioterapia convencionais.

PRAZOS PARA A APLICACIÓN NO SERGAS
"A previsión é que o primeiro, no que se desenvolverán novas terapias avanzadas, estea en funcionamento nos primeiros meses de 2024 mentres que xa están licitadas as obras para o centro de protonterapia", asegurou hoxe a Consellería de Sanidade.

Sobre este último, explica que se instalarán equipos "cunha innovadora radioterapia que facilita tratar tumores situados en zonas sensibles e reduce os efectos adversos da terapia".

Ademais, engade que a Xunta traballa coa previsión de que este centro sexa o primeiro destas características en pór en marcha en toda España. En principio, está previsto que o novo centro sitúese en Monte dá Condesa en Santiago de Compostela.