Nin Amancios malvados, nin boomers avaros nin mozos de cristal

Riqueza hai. De feito, cada vez máis riqueza. É cuestión de repartila mellor e non culpar e converter en inimigos aos demais.

O luns púxenme a gritar na cociña mentres facía a cea. Non só porque me estou facendo maior, que tamén.

Indignábame que Carne Crúa fixese de altofalante ao libro A vida canón. A historia de España a través dos boomers, de Analía Praza.

Simplificándoo moito, a súa premisa é que os boomers viven ao grande aproveitar dunha acumulación de riqueza que impide a emancipación das novas xeracións. De aí a suposta apatía vital dos mozos.

Mozos aos que, en resposta, os indignados boomers tachan de ser de cristal; incapaces de sacrificar para labrar un futuro.

Disiento de ambas as teses. O empobrecimiento dos mozos non se debe á avaricia desmedida dos maiores. Tampouco a súa falta de expectativas é debido a unha inherente fraxilidade.

Reducir o problema do empobrecimiento dos mozos a unha cuestión xeneracional pode deber, pensando ben, á ignorancia. Pensando mal, a un intento de facer caixa.

A clave é que a riqueza se acumulou cada vez en menos mans, empobreciendo á maioría. Así o explicou no mesmo programa Javier Gil, investigador do CSIC.

Por que as novas xeracións téñeno máis difícil para emancipar?

É moi simple. No capitalismo non basta con gañar. Para sobrevivir, hai que gañar cada vez máis. Pola contra, o teu competidor adiantarache e acabar o negocio.

Un exemplo á vista de todos: o Banco Sabadell está a piques de ser fagocitado polo BBVA. Iso a pesar de que os seus beneficios pasaron de 708 millóns a 1.827 nunha década.

Busquen a algún xubilado da Caixa de Aforros e Monte de Piedade da Coruña e Lugo ou de Caixa Ourense. Pregúntenlle polo seu poder adquisitivo e compáreno co que ten hoxe un traballador de Abanca.

No noso sistema económico, o capital tende a concentrar. É dicir, as empresas son cada vez maiores.

Á Caixa de Aforros Provincial de Ourense (Caixa Ourense) comeulla Caixavigo formando Caixanova, que se fusionou con Caixa Galicia en NovaCaixaGalicia que, tras ser rescatada con diñeiro público, transformouse en NCG Banco antes de ser malvendida ao Grupo Banesco creando Abanca Corporación Bancaria. Tarde ou cedo, o Santander, BBVA, A Caixa ou algún outro gran banco acabarán comprando o negocio dos nosos aforros.

Outra tendencia natural do capitalismo é recortar custos. Iso produce eficiencia, pero, se o proletariado non se organiza, tamén cada vez peores condicións laborais. Non é casualidade que nos países onde o capitalismo leva máis tempo funcionando sen molestias, Reino Unido e Estados Unidos, a precariedade laboral sexa maior.

Non fai falta mirar tan lonxe. Busquen a algún xubilado da Caixa de Aforros e Monte de Piedade da Coruña e Lugo ou de Caixa Ourense. Pregúntenlle polo seu poder adquisitivo e compáreno co que ten hoxe un traballador de Abanca.

Pode frear a tendencia natural do capitalismo á acumulación e á desigualdade? Si, mediante políticas de redistribución de riqueza.

Mentres non abordemos de face este problema, iremos a peor. Podemos enganarnos e culpar a calquera, menos a nós mesmos. Podemos culpar aos emigrantes, aos ecoloxistas ou aos boomers.

Podemos mesmo culpar aos malvados empresarios, a Florentino e Amancio; pero non, non hai ningunha man negra.

É simplemente a tendencia natural deste sistema económico que nos devora. Un sistema que é moi bo xerando competitividade e bens de consumo, pero que sen rendas exacerba as desigualdades.

Riqueza hai. De feito, cada vez máis riqueza. É cuestión de repartila mellor e non culpar e converter en inimigos aos demais.