O Goberno ratifica as súas intencións e a caza do lobo será ilegal en Galicia o próximo 25 de setembro

Aínda que a oposición das comunidades do noroeste peninsular é ferrea neste sentido, o Goberno de España mantense firme na súa intención de incluír ao lobo ibérico en o Listaxe de Especies en Réxime de Protección Especial (LESPRE).

"Compartimos a intención de establecer, en base ao consenso e ao diálogo, pero por encima de todo ao coñecemento e a excelencia científica, unha estratexia común que integre os distintos puntos de vista, tanto dos nosos gandeiros extensivos, mantedores dos valores identitarios do noso mundo rural e o seu rico patrimonio natural, así como dos que traballan para a conservación do lobo", di o ministro Luís Planas. 

Lobos | Foto: EP

O Goberno mantén a súa intención de que o lobo ibérico estea incluído no Listado de Especies en Réxime de Protección Especial (LESPRE) para o conxunto de España, como moi tarde o vindeiro sábado, 25 de setembro, co que quedará prohibiza o seu caza en toda España.

Segundo sinalaron fontes do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico a Europa Press, antes da publicación da orde ministerial que modifica o Real Decreto para o desenvolvemento do LESPRE e o Catálogo Español de Especies Ameazadas, o departamento que dirixe Teresa Ribeira ten que analizar o último ditame do Consello de Estado.

Dese modo, a teor do que ese ditame apunte ás respostas que o MITECO remitiulle tras a solicitude de aclaración que lle requiriu o órgano consultivo do Estado, o Goberno modificará ou non a orde ministerial antes do seu envío ao Boletín Oficial do Estado para a súa publicación.

O borrador da orde ministerial sinalaba que a decisión, adoptada o 4 de febreiro pola Comisión Estatal para o Patrimonio Natural e de Biodiversidade, fornecerá efectos desde o día despois da súa publicación no Boletín Oficial do Estado e "en todo caso o 25 de setembro de 2021". Fuentes do MITECO apuntaron a Europa Press que a vontade de cumprir con ese prazo, para o que queda unha semana, segue vixente.

Dese modo, homoxenéizase a protección da especie no conxunto do país xa que ata o de agora só estaban incluídas no LESPRE as poboacións ao sur do Douro --onde hai menor poboación e mesmo está extinguida nalgunhas áreas-- mentres que nalgunhas comunidades autónomas, ao norte dese río estaba considerada especie cinexética.

Pola súa banda, o Consello de Estado confirmou a Europa Press que o ditame definitivo foi aprobado este xoves, antes das 15.00 horas, pola Comisión Permanente e que o documento foi remitido por vía electrónica durante a mañá do venres, 17 de setembro.

Esta semana, o ministro de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luís Planas, informou por carta ás organizacións agrarias de que o seu departamento elaborara propostas para a elaboración dunha Estratexia do Lobo que garanta tanto a supervivencia da especie como a preservación do modelo agrogandeiro extensivo.

Con todo, na misiva recoñeceu ás organizacións ASAJA, UPA e COAG que prohibir a caza do lobo sen acordar un plan de conservación da especie con todos os actores implicados xeraría "incerteza" ás granxas extensivas.

"Compartimos a intención de establecer, en base ao consenso e ao diálogo, pero por encima de todo ao coñecemento e a excelencia científica, unha estratexia común que integre os distintos puntos de vista, tanto dos nosos gandeiros extensivos, mantedores dos valores identitarios do noso mundo rural e o seu rico patrimonio natural, así como dos que traballan para a conservación do lobo", asegura.

Con todo ás fontes do MITECO consultadas non lles consta que as propostas de Agricultura -enviadas no marco do prazo da consulta pública do proxecto de orde ministerial -- incluíronse no texto que se remitiu para consulta ao Consello de Estado.

O que non cambiará é o groso da decisión, é dicir, a inclusión do lobo no LESPRE, de modo que a partir da súa entrada en vigor quedará prohibida o seu caza en toda España, tanto ao norte como ao sur do Douro. Trátase, segundo fontes ministeriais dunha decisión adoptada segundo as normas e apoiada polo Consello Asesor de Medio Ambiente, de modo que non haberá nese aspecto un paso atrás.

A decisión satisfai as demandas das organizacións ecoloxistas, que reclamaban a protección da especie e poñela a salvo da caza desde hai anos. Con todo, as organizacións agrarias e os gobernos das comunidades autónomas de Galicia, Principado de Asturias, Cantabria e Castela e León --que albergan en torno ao 95 por cento dos exemplares de toda España-- opóñense á medida e anunciaron que presentarán un recurso contencioso administrativo ante o Tribunal Supremo no que ademais pedirán medidas cautelarísimas ata o pronunciamento da xustiza.

Ao seu xuízo, antes de considerar a prohibición de cazar a especie é preciso realizar un censo que actualice a distribución e número dos exemplares de lobos en España e, con esa base, elaborar unha estratexia de xestión conxunta por parte destas catro comunidades autónomas para a súa posterior discusión na Conferencia Sectorial de Medio, onde participa o conxunto das comunidades autónomas.

As comunidades autónomas afectadas alegan a caza como unha ferramenta de xestión das mandas e, como no caso de Castela e León, unha fonte de ingresos adicional para os territorios rurais como a Serra da Demanda, en Zamora, que afronta altas taxas de despoboamento e conta coa maior colonia lobera de Europa.

En febreiro estas comunidades acusaron ao Goberno irregularidades no proceso habitual de toma de decisión no Comité Estatal e en marzo, tras conversar coas comunidades autónomas solicitaron o apoio á súa protesta de País Vasco, Aragón, Madrid, Murcia, Andalucía e Ceuta así como das Organizacións Profesionais (OPAS). Ao seu xuízo, a xestión do lobo debe pasar por unha defensa da especie baseada no respecto ao mundo rural, o consenso social e a coexistencia e pediron á ministra Teresa Ribeira que renunciase a continuar coa tramitación, algo que esta non fixo.

As consellerías de Galicia, Asturias, Cantabria e Castela e León están á espera da publicación da orde ministerial para a súa análise e posterior presentación do recurso á decisión do Goberno.

DECISIÓN HISTÓRICA

Mentres, as organizacións ambientais que levaban anos pedindo a prohibición de cazar lobos en toda España desde hai anos, como Ascel, Ecoloxistas en Acción, WWF ou Amigos da Terra, entre outras, cualifican de "éxito" para unha especie "crave" e cuxa conservación é necesaria e "inseparable da defensa da biodiversidade ibérica".

Ecoloxistas en Acción lembra como desde a década dos 70 o lobo ibérico estivo moi preto de extinguirse e cualifica de "nefasta" a xestión realizada polas comunidades autónomas da metade norte da Península.

Pola súa banda, para WWF a protección do lobo é un "paso de xigante" para o medio ambiente porque a partir de agora a especie será xestionada da mesma forma no conxunto de España ao ser considerada como unha soa poboación. O secretario xeral de WWF, Juan Carlos Do Olmo, estima que a decisión "non política senón baseada na ciencia" supoñerá así mesmo unha "gran oportunidade" para o mundo rural e a gandería.

A decisión foi apoiada por preto de 500 persoas procedentes das ONG, a Universidade e o mundo científico, que asinaron un manifesto para apoiar ao Comité Científico que emitiu o ditame favorable a incluír a especie no LESPRE.

Pola súa banda, o director xeral de Patrimonio Natural e Política Forestal de Castela e León, José Ángel Arrean, considera que a decisión está "fóra da lóxica" porque trata de impoñer unha decisión sen realizar un diagnóstico previo da especie. Así mesmo, defendeu a xestión realizada na comunidade autónoma onde vive a maior poboación lobera de España atópase "en estado favorable".

De acordo co borrador coñecido da Estratexia para a Conservación e Xestión do Lobo que prepara o Ministerio, o obxectivo é pasar das 297 mandas actuais a 350 en 2030 e estender a súa distribución entre un 10 e un 20 por cento.