Galicia, Asturias e Castela e León únense por unha repartición autonómica máis xusto

Os presidentes de Galicia, Asturias e Castela e León, Alberto Núñez Feijó, Javier Fernández e Juan Vicente Herrera respectivamente, anunciaron este luns desde Oviedo a unión das tres comunidades autonómicas para solicitar unha mellor financiamento para as súas autonómicas por parte do goberno central.

O irmandamento anunciouse durante o primeiro encontro dos gobernos de Galicia, Asturias e Castela e León no que acordaron unha declaración institucional contra o desafío demográfico, un novo modelo de financiamento autonómico e a favor da cooperación entre comunidades para loitar contra os incendios forestais. Así, pediron ao goberno central unha repartición que prime a "igualdade esencial" de todos os españois, sen atender a criterios como o de dar máis peso ao número de habitantes, un modelo que defende o Executivo de Andalucía.

O presidente de Asturias defendeu un modelo no que todos os cidadáns teñan “acceso a un nivel equivalente de servizos públicos, residan onde residan” xa que para el ese é un síntoma dun Estado que garante “a lealdade, a equidade e a solidariedade”. Pola súa banda, Feijóo afirmou que en materia de financiamento autonómico "non caben condicións unilaterais" nin negociacións "bilaterais" de problemas que afectan "a todos". Así, considerou que "non é admisible" que os que máis se separan do obxectivo de estabilidade "sexan os que teñan maior beneficio” e ve necesaria a participación directa das autonomías no debate do financiamento.

Ás intervencións de ambos os mandatarios sumouse o presidente castelán-leonés, que ao seu xuízo o novo modelo de repartición debe ter como base o modelo actual, aínda que garantindo con el a igualdade dos españois. Neste punto reclamou que se precise o custo real dos servizos, e que se teña en conta a "ruralidad" dos territorios asturiano, galego e castelán-leonés. Á súa vez, os tres mandatarios celebraron que a reunión se celebre nun clima de consenso por parte das tres autonomías, unha situación inusual no panorama político actual.

NON Ao MODELO DE COTAS 

Ademais de tratar os temas apuntados anteriormente, os tres gobernantes mostraron o seu rexeitamento á proposta do lehendakari vasco Iñigo Urkullu que propoñía que o ‘Cota Vasca’ fose o modelo de financiamento de referencia en todas as autonomías. Esta suxestión de Urkullu foi rexeitada por parte dos tres mandatarios, xa que ao seu xuízo non se axusta con todos os modelos autonómicos.

Para o presidente da Xunta, Urkullu expón unha "visión nacionalista" de España, diferente á do Estado das Autonomías. Ao seu xuízo, o lehendakari defende un "financiamento de nacións" na que, "desde o punto de vista real e efectivo", os territorios con máis renda rexistrarían un maior aumento da mesma, e a de menos renda, terían un menor aumento. Isto traería un resultado que non estaría baseado nos cidadáns, "senón nos territorios".

Pola súa banda, o presidente de Castela e León recoñece que o concerto vasco é "plenamente constitucional", pero lembrou que tamén na Constitución Española figura a igualdade esencial dos españois e a "prohibición expresa" de que das diferenzas entre territorios derívense privilexios económicos e sociais dunhas comunidades sobre outras. Segundo Herrera, aplicar o sistema de cotas tería como resultado “unha España en dous bloques e a brecha entre autonomías".

Finalmente o presidente de Asturias sinalou que, aínda que o sistema fiscal vasco "non se discute" porque é unha "singularidade constitucional", este non se pode extrapolar ao conxunto das Comunidades Autónomas. Consciente da existencia dunha "confederación vasco-navarra" que ambas as comunidades "queren estender" ao resto do país, afirmou que non podería facerse "en ningún caso" polas diferenzas entre territorios existentes. Á súa vez, todos apoiaron que se reforme o Fondo de Cooperación Interterritorial para que as autonomías acheguen unha porcentaxe real e que a situación actual en Cataluña afecta notablemente á aprobación dos orzamentos autonómicos.

FACENDA E As PROPOSTAS DAS CC.AA.

Pola súa banda, o Ministerio de Facenda e Función Pública convocou para o próximo xoves 28 de decembro unha reunión do Comité Técnico Permanente de Avaliación (CTPE) do Consello de Política Fiscal e Financeira (CPFF) para analizar as propostas remitidas polas comunidades autónomas para o novo sistema de financiamento autonómico e as súas alegacións ao informe dos expertos.

Salvo Cataluña, todas as comunidades entregaron no prazo acordado as propostas e alegacións ás realizadas a finais de xullo polos comités de expertos sobre a reforma do financiamento autonómico e a local. Na reunión debaterase as propostas realizadas polos gobernos de Feijóo, Fernández e Herrera, mentres que paralelamente a nova comisión do Congreso que se encargará de estudar a modernización do Estado autonómico ten previsto pechar o seu plan de traballo o próximo 13 de decembro, tras a súa constitución o pasado 23 de novembro.

As propostas autonómicas esixen na súa maioría unha nivelación total dos orzamentos autonómicos, así como un incremento da porcentaxe de cesión do IRPF, situado actualmente no 50%.

Castela e León e Galicia piden que o sistema de financiamento teña en conta parámetros sociais como o envellecemento da poboación. Desde Valladolid pedirán dous tramos de 75 e 85 anos para recalcular o custo da poboación maior para a negociación e entre "outros indicadores relevantes" en servizos sociais, que se teña en conta o número de dependentes e o seu grao ou o tipo de prestacións que reciben.

Galicia tamén avoga por unha nivelación plena ao 100% e que só haxa un fondo principal que integre toda a capacidade tributaria e toda a achega do Estado, e cuantifica que as revisións do Fondo de Suficiencia Global (FSG) supuxéronlle unha perda acumulada de 11.000 millóns, mentres que Castela e León esixe compensación por lealdade e que non se elimine o 'statu quo' se non se pasa a un custo standard. Asturias pola súa banda considera que debe avanzarse cara a cálculos de custo standard, para o que debe crearse un grupo de traballo. Tamén apoia a nivelación total e oponse a primar o chamado ‘principio de ordinalidad’.