Inédito peche dun asilo por parte da Xunta, a Vivenda Comunitaria Xardín de Amoeiro (Ourense)

A Xunta de Galicia pechou este mércores a Vivenda Comunitaria Xardín, no municipio ourensán de Amoeiro, despois de que unha inspección destapase fallos moi graves na xestión do centro e na atención aos usuarios. O peche produciuse tras a denuncia da familia dun do seis maiores que residían na instalación. Todos eles xa foron trasladados a residencias públicas da rede autonómica que contaban con prazas dispoñibles.

Segundo confirmou a Consellería de Política Social, as familias foron informadas desde o primeiro momento de que o centro ía ser clausurado de forma inmediata. Para garantir a seguridade dos residentes, a Xunta organizou o seu traslado a mesma tarde do mércores co apoio da Cruz Vermella, que desprazou un equipo especializado en asistencia sociosanitaria. Cinco das persoas maiores foron derivadas á residencia pública de Monforte de Lemos, mentres que un sexto usuario foi trasladado ao centro de Nosa Señora dúas Milagres en Barbadás.

Desde o goberno autonómico explican que o peche se decreta ante a detección de irregularidades consideradas de “máxima gravidade”, tanto nas condicións de xestión como nas instalacións. A consellería recalca que a súa prioridade é o benestar das persoas maiores e subliña que, nestes casos, actúase con “toda a contundencia necesaria”.

Galiciapress preguntou á Xunta en que consistían eses defectos tan graves e se había denuncias previas. A Administración non contestou. Esta redacción tamén contactou coa empresa, sen recibir resposta por agora. 

De acordo coa información oficial da Xunta, as irregularidades detectadas non só afectaban á xestión económica e administrativa, senón tamén á atención sociosanitaria dos maiores e ao mantemento das instalacións. Suponse que estes factores foron decisivos para acelerar a orde de peche inmediato e activar o operativo de recolocación dos usuarios.

O fogar residencial atendía actualmente a seis maiores, a pesar de contar con autorización para doce prazas, dez en habitacións dobres e dous individuais. É, por tanto, un asilo de pequeno tamaño.

O inmoble estaba situado no núcleo de Cerval, unha pequena aldea do concello de Amoeiro con moi pouca poboación.

Denuncias previas e desconfianza veciñal

O alcalde de Amoeiro, Luís González, detallou, segundo informa A Voz, que a denuncia inicial foi presentada pola familia dun dos residentes no departamento de Servizos Sociais do propio Concello. Nela apuntábanse posibles irregularidades na situación laboral dos empregados, mesmo con implicacións en materia de Estranxeiría, e advertíase de que os usuarios vivían en condicións inadecuadas. Tras recibir a queixa, o consistorio deu traslado inmediato á Xunta, que xa tiña coñecemento das mesmas acusacións.

O centro comunitario levaba máis de doce anos aberto, aínda que cambiou de mans fai tres. Os anteriores responsables eran orixinarios do municipio.

A vivenda comunitaria funcionaba baixo a titularidade da sociedade Fogar Residencial Xardín S.L., cuxo administrador é, segundo o rexistro mercantil, Bruno Penin Dias. Segundo a información rexistral, a empresa inscribiuse en outubro de 2021. Nin a compañía nin o particular figuran como titulares de máis centros de servizos sociais.

Os  xestores teñen dereito a presentar alegacións e recorrer clausúraa, aínda que o centro quedará pecho ata que exista unha resolución en firme. De momento, permanecen suspendidas todas as súas autorizacións para acoller residentes, con independencia de que prospere ou non un recurso administrativo ou xudicial. 

Tensión no sector dos coidados

O peche da Vivenda Comunitaria Xardín pon de novo o foco sobre a calidade da rede privada de centros de maiores en Galicia, un sector en expansión pero que nos últimos anos enfrontouse a dúbidas sobre o control e a supervisión dos servizos. Sindicatos, organizacións de familiares e colectivos sociais veñen reclamando maior transparencia nas inspeccións e reforzo nos persoais que traballan neste tipo de recursos. Inspectores da Xunta chegaron a denunciar que o seu traballo estaba boicoteado  pola propia Administración por avisar aos inspeccionados, aspecto que a Xunta negou vehementemente.

En Galicia, as vivendas comunitarias preséntanse como unha alternativa intermedia entre a residencia tradicional e a atención no domicilio, pensadas para ofrecer unha contorna familiar, con poucas prazas e maior proximidade. Polo seu menor tamaño, son susceptibles tamén de ser operados por axentes sen experiencia no sector.