O fin do Festival das Carrilanas de Esteiro? "A concelleira de Cultura e o seu fillo levan unha denuncia contra nós; estamos bloqueados"

O verán é sinónimo de praia, de bo tempo, de descanso...e de adrenalina. A de baixar como un raio pola pendente de Ou Maio nun vehículo artesanal, unha tradición na parroquia de Esteiro, Muros, desde finais dos anos 80 e que máis de tres décadas despois é unha Festa de Interese Turístico Nacional, con intención de ser recoñecida a nivel internacional, e que atrae a miles de visitantes cada ano. 

Única na súa clase, as Carrilanas de Esteiro teñen nun cochecito de xoguete o seu elemento central, aínda que comprende moitas máis cousas, como a cultura a través da música do país e até os oficios tradicionais, pondo en valor aos artesáns. Con todo, fai moito que a festa nin é un xogo nin é cousa de nenos e a súa organización corre a cargo da A.D.C Esteirana de Carrilanas, que agora ve comprometida a celebración da próxima edición ao atopar no medio dun proceso xudicial que ameaza con arruinala e acabar con esta extraordinaria tradición, selo do verán en Galicia. 

UN "CONFLITO DE INTERES" CO CONCELLO

Hai que remontar á edición celebrada en 2019 para achar a raíz do conflito. Na celebración dese ano, explica a organización a Galiciapress , un dos espectadores "comportouse de maneira inadecuada", obrigando á empresa encargada da seguridade do evento, MK Norte, a intervir para reducir ao individuo. "Pola súa actitude ven obrigados a esposar a esta persoa. Ao día seguinte volveu con moi mala actitude e tirou con todo, rompeu cousas...", relata a organización, que sufriu neste tempo os comentarios do denunciante, que asegura que "se vai a forrar a conta da A.D.C Esteirana de Carrilanas". 

"O problema real", narran, "é que este decembro recibimos unha citación xudicial por este caso, catro anos despois, onde se nos implica como responsables civís subsidiarios deste suceso". Achácase esa responsabilidade "a petición do avogado da parte defensora e a súa procuradora, e non do fiscal", inciden desde a Asociación, que se enfronta a un posible delito de lesións e polo que lle esixen preto de 40.000 euros. 

O caso vólvese moito máis arrevesado ao descubrir que procuradora e letrado son nai e fillo e que non son nin moito menos uns descoñecidos para a organización das Carrilanas, xa que se tratan da concelleira de Cultura do Concello de Muros, Caridade González, e o presidente do Castelo Rock -a outra gran cita do verán na localidade muradá-, Anxo Vázquez. 

Á vista destes feitos, a A. D. C. Esteirana de Carrilanas entende que existe un claro "conflito de intereses" ao tratar dunha edila do Concello que participa de maneira directa coa organización desta festa, polo que piden o seu cesamento inmediato ao goberno local ante a súa negativa a abandonar o caso xudicial, alegando que forma parte do seu traballo. 

Até agora só puideron manter unha reunión telefónica co Concello onde trasladaron as súas queixas para que González abandonase o caso. Aínda que nun primeiro momento a administración local mostrou a súa vontade de mediar nesta crise, máis adiante, e segundo as últimas declaracións, preferiron adoptar outra postura e manter á marxe. 

"Por agora non hai programadas máis reunións. Antes de publicar o primeiro escrito en redes sociais pasámolo por rexistro no Concello e envióuselle a todos os grupos para que estivesen informados. Só queremos falar con eles, pero non temos máis noticias que o que se publica en prensa", detallan, aínda que só atoparon o silencio como resposta tras un intento de arranxar as cousas de maneira interna. 

ROTAS As RELACIÓNS CO CASTELO ROCK

Os organizadores recalcan en todo momento que non queren que o caso vaia máis aló das canles legais que están a seguir e que é a Xustiza a que debe dirimir neste caso que está xudicializado e que deixan en mans do seu avogado. En calquera caso, tamén fan fincapé en que levan desde 2008 organizando o festival: "Non empezamos onte nisto, somos moi conscientes de onde nos metemos". Con todo, móstranse pouco esperanzados ante a posibilidade de que o diálogo se retome de maneira inmediata "despois de 30 días de silencio". 

No entanto, se houbo conversacións de carácter "privado" e "informal" cos seus homólogos da ACRD Praia do Castelo, organizadora do Castelo Rock, que con todo tampouco abandonaron a súa posición no conflito xudicial, o que provocou a ruptura das relacións entre as dúas organizacións, antes amigas e agora enfrontadas. 

De feito, o Castelo Rock ten contratados os mesmos servizos da empresa de seguridade agora demandada, MK Norte, da que desde Esteiro cualifican como "a mellor empresa de seguridade de España". "Se tamén a ten o Castelo Rock, entendemos que ten que ser moi boa", aseveran.

Con todo, e pese ao escenario actual, as Carrilanas reitera que o seu problema non é "nin co Castelo Rock, nin coa súa xente, nin moito menos cos seus fans" e consideran que "se o Castelo Rock crece será positivo para todos", a pesar de que algúns festivaleros aproveitaron a ocasión para botar leña ao lume e cargar en redes sociais contra a Asociación Esteirana mediante un "acoso diario". 

"Non temos sede de vinganza de ningún tipo. Se o festival de música tivese a mala sorte de vivir un episodio como o noso tan só recibiría apoio pola nosa banda, pero é obvio que non podemos colaborar entre nós cando o seu presidente nos está denunciando. Temos que basearnos todos nas mesmas normas", aseguran os organizadores, que piden aos seus non entrar en boicots ou disputas e "manter a cordura" porque "o enfrontamento non ten sentido".

HABERÁ EDICIÓN EN 2024?

Nestas circunstancias, a organización sinala que hoxe é moi difícil pensar que se poida celebrar a XXXV Edición de 2024, anunciada para os días 19, 20 e 21 de xullo. "A máxima responsable da área de Cultura é unha parte real dun proceso xudicial contra nós. É complicado traballar no día a día cunha persoa cuxo traballo é tratar de conseguir unha indemnización e condenarnos. Vemos unha incompatibilidade clara", lamentan.

Aínda que a celebración se atopa hoxe no aire, a confección da programación para o festival é un traballo de moitos meses, pero os organizadores temen que agora poidan caer moitos contratos "por causa de forza maior". "Estamos bloqueados pola concelleira de Cultura. É viable celebrar un evento así co bloqueo da área de Cultura? A lei de espectáculos de Galicia estipula que, como Festa de Intéres Turístico Nacional, teña que ser o Concello o responsable de seguridade do evento".

O clima nestes momentos é de "medo" e "tristeza", porque din sentir "atados de pés e mans". "Levamos traballando 15 anos, crecemos moito, fixemos cousas moi ben... Non temos celos nin complexos como di o presidente do Castelo Rock, pero tampouco imos caer neste xogo de burofax para aquí, burofax cara alá. É complicado. O impacto cultural, social e económico pode ser tremendo. Non entendemos que o Concello non se meta", critican.

"Que alguén con peso no Concello respóndanos. Este xoves hai pleno e achegarémonos a ver se alguén di algo. Todo o demais, as acusacións, os burofaxes incendiarios, as ameazas...diso xa se encargará o noso avogado, que o temos por ser citados como responsables subsidiarios. O foco está no Concello, non o Castelo Rock, que é a estratexia que utilizan para enfrontarnos mediáticamente", conclúe a organización.